یک انقراض جهانی!
در حالی تا کنون حدود هفت هزار زبان در جهان به ثبت رسیده اند، که تنها کسر کوچکی از آنها سهم قابل توجهی از زندگی روزمره ملت ها را به خود اختصاص می دهند؛ اینک تخمین ها گویای آنست که تا صدسال آینده حداقل نیمی از این زبان ها منقرض خواهند شد!
«آی آدم ها که بر ساحل نشسته شاد و خندانید/ یک نفر در آب دارد می سپارد جان/ یک نفر دارد که دست و پای دائم می زند/ روی این دریای تند و تیره و سنگین که می دانید...» نیما انگار سرگذشت زبان ها و گویش هایی است که امروزه در غلبه زبان هایی چون انگلیسی در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند.
به گزارش وب کنفرانس به نقل از ایسنا، زبان شناسان می گویند که تا کنون حدود هفت هزار زبان در جهان به ثبت رسیده، اما تخمین فعلی نشان میدهد که تا صدسال دیگر حداقل نیمی از این زبان ها منقرض خواهند شد. آنها در حالی انقراض یک خانواده زبانی را همانند انقراض گربه سانان در بین حیوانات می دانند که بنا بر آمارها، می گویند از سال ۱۹۶۰ میلادی تا کنون ۲۸ خانواده زبانی منقرض شده اند. (تعداد فعلی گویشوران، روند افزایش یا کاهش گویشوران، سن و سال گویشوران، تعداد افرادی که از کودکی آن زبان را یاد می گیرند و... از مولفه هایی هستند که برای تعیین خطر انقراض در نظر گرفته می شوند.)
این در حالی است که گفته می شود در ایران نیز برخی زبان های محلی در معرض خطر انقراض قرار دارند.
علاوه بر این، اظهارات زبان شناسان در این زمینه نشان میدهد که از میان رفتن خانواده های زبانی موجب می شود آنها داده های مهمی را که نشان دهنده ساختار زبان و اینکه ذهن انسان چه ساختارهایی را می تواند بسازد و پردازش کند، هستند از دست می دهند.
از این رو، در این مجال نگاهی داریم به پرجمعیت ترین و کم جمعیت ترین زبان های دنیا، همین طور آن چه بر آنها می گذرد و در انتظارشان است.
چالش وب برای جایگاه زبان فارسی
چندی پیش (در مردادماه سال جاری) بود که خبر رسید: «آپارات، ورزش سه و دیجی کالا زبان فارسی را به پرواز درآوردند»؛ اما ماجرا چه بود؟
رضا باقری اصل، دبیر وقت شورای اجرائی فناوری اطلاعات در آن زمان، در توییتی اعلام نموده بود که «سهم زبان فارسی از محتوای وب به ۳/۴ درصد رسید و زبان فارسی پس از انگلیسی، روسی، ترکی و اسپانیولی در جایگاه پنجم قرار گرفت…»؛ خبری که در بین مخاطبان با حواشی مختلفی همراه شد البته لزوما به این معنا نبود که چندان بتوان به افزایش سهم زبان فارسی در جهان امیدوار بود.
در حالی عده ای این اتفاق را به سبب نبود قانون کپی رایت در ایران می دانستند که شرحی از سایت های ارائه شده توسط w3techs در پروسه بررسی سهم زبان فارسی از محتوای وب نشان می داد فیسبوک، ویکی پدیا، آفیس، توییتر، آپارات، کنوا، وردپرس، واتس اپ، دیجی کالا و ورزش سه پربازدیدترین سایت ها از طرف فارسی زبانان به شمار می آمدند. از همین رو، قرار گرفتن نام سه سایت با محتوای کاملا فارسی نشان دهنده میزان تاثیر این سایت ها در توسعه زبان فارسی بود.
از طرف دیگر، بررسی ها نشان میدهد که زبان های پرجمعیت دنیا بطور معمول سهم زیادی از محتوای وب ندارند و مردم شان ترجیح می دهند از پلت فرم های انگلیسی زبان بهره ببرند. و این سبب شده تا تولید محتوای چندانی به آن زبان ها صورت نگیرد. برای مثال حتی زبان عربی که رسم الخطی مشابه زبان فارسی دارد و حدود ۲۲ کشور به این زبان صحبت می کنند، فقط ۱/۱ درصد از محتوای وب را به خود مختص کرده است.
با این همه، آمار statista.com در سال ۲۰۲۱ نشان میدهد نباید به آمار w3techs و ماجرای سهم زبان ها در محتوای وب برای سهم زبان فارسی در جهان و در نتیجه اطمینان از در معرض خطر نبودن آن دل خوش کرد.
همان طور که در نمودار ذیل نیز می بینیم، حالا زبان انگلیسی با ۱.۳۴۸ میلیارد، چینی (مانداریا) با ۱.۱۲۰ میلیارد، هندی با ۶۰۰ میلیون، اسپانیولی با ۵۴۳ میلیون، عربی با ۲۷۴ میلیون، بنگالی با ۲۶۸ میلیون، فرانسوی با ۲۶۷ میلیون، روسی و پرتغالی با ۲۵۸ میلیون، اردو با ۲۳۰ میلیون، اندونزیایی با ۱۹۹ میلیون، آلمانی با ۱۳۵ میلیون، ژاپنی با ۱۲۶ میلیون و... پرجمعیت ترین زبان های دنیا هستند.
جمعیت؛ عاملی تکان دهنده برای زبان ها؟
در عین حال شاید این پرسش مطرح باشد که اساسا چه عواملی منجر به این می شود یک زبان در رده پرجمعیت ترین زبان های دنیا قرار بگیرد؟ جمعیت؟
آری و خیر! برمبنای آمار منتشرشده درباب جمعیت کشورها در سال ۲۰۲۱، چین با ۱۸.۲۵ درصد جمعیت جهان، هند با ۱۸.۰۴ درصد، امریکا با ۴.۳۰ درصد، اندونزی با ۳.۵۳، برزیل با ۲.۷۶، پاکستان با ۲.۷۵ و... در رده پرجمعیت ترین سرزمین های جهان هستند. اما حتی جمعیت چین و هند هم نتوانسته جایگاه نخست زبان انگلیسی را در جهان از این زبان بگیرد؛ به همان دلیل که حتی امروزه در این کشورها هم می توان با دانستن زبان انگلیسی زندگی کرد. البته نه فقط چین، بلکه دیگر کشورهایی هم که زبان خاص خودشان را داشته اند امروزه غالبا انگلیسی زبان هستند که همچون آنها می توان به هند و هلند اشاره نمود.
توزیع زبان های جهان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب